Wat is het preventie akkoord?

Het preventie akkoord is in het leven geroepen om er voor te zorgen dat slechte gewoontes preventief getackeld worden.

In andere woorden moet het preventie akkoord ervoor zorgen dat voornamelijk kinderen niet gaan beginnen met slechte gewoontes zoals ongezond eten, roken, drinken en te weinig bewegen. Dit zijn tevens de drie grote lijnen in het preventie akkoord, namelijk roken, alcoholgebruik en overgewicht. Kortom het preventie akkoord moet ervoor zorgen dat de algemene gezondheid in Nederland verbeterd wordt.

Roken staat op nummer 1 van de te voorkomen doodsoorzaken in Nederland. Dus is het logisch dat hier aan gewerkt moet worden. Met initiatieven als de rookvrije generatie en rookvrij kinderspel is dit een onderwerp waar al veel geld en energie naar toe gaat. Omdat er jaarlijks ongeveer 2,4 miljard euro aan ziektekosten worden veroorzaakt door de gevolgen van roken is het zeer belangrijk dat de gestelde doelstellingen in het preventie akkoord behaald gaan worden. Het is dan ook in een eenvoudige rekensom te bedenken dat een goede inverstering in het rook-preventie beleid veel geld kan besparen. Gevoelsmatig valt er te concluderen dat roken niet meer van deze tijd is en dat er in de loop van de jaren minder gerookt gaat worden.

Op het gebied van overgewicht is dit een wat complexere situatie waarbij er meer variabelen een rol spelen. In grote lijnen zijn meer bewegen/ beter bewegen en gezonder eten de belangrijkste factoren om overgewicht tegen te gaan. Vergeet daarnaast niet dat slaap, stress, genetische aspecten en mentale gezondheid ook een grote rol spelen binnen dit thema. Er is al veel aandacht voor overgewicht maar dat is voornamelijk curatief. Preventief hier aan werken kan een groot deel van de gemaakte fouten voorkomen. Overgewicht is een thema waar we voorlopig nog wel mee bezig zijn. Zeker nu de voorspellingen aangeven dat de Nederlanders alleen maar zwaarder worden in plaats van lichter. Het is dus belangrijk dat hier een goede gerichte aanpak voor gekozen wordt die structureel voor verandering gaat zorgen. Het preventie akkoord is in het leven geroepen om de druk op curatieve zorg te verlichten want het is tenslotte zo dat voorkomen beter is dan genezen.

Naast deze twee onderdelen is het overmatige alcoholgebruik in Nederland ook een groot probleem. Het gemak waarmee de gemiddelde Nederlander alcohol nuttigt is buitengewoon hoog. Alcohol wordt nog niet gezien als de verdovende drug die het is en de effecten ervan worden onderschat. Alcohol is als een soort knuffelbeer voor de Nederlandse samenleving en hier moeten we vanaf. Met de verschuiving van de alcoholleeftijd van 16 naar 18 jaar is er al een grote stap in de goede richting gezet. Echter geeft nog steeds bijna de helft van de jongeren aan dat ze voor hun 18^e al maandelijks drinken.

Preventief gezondheid verbeteren

Uiteindelijk moet het preventie akkoord dus gaan zorgen voor minder zieken en meer gezondheidsbevordering. Hiervoor heeft de overheid doelstellingen voor 2040 opgesteld waarin de volgende drie focuspunten naar voren komen:

• Een rookvrije generatie waarbij geen van de zwangere vrouwen nog rookt en minder dan 5% van de mensen nog rookt.
• Minder overgewicht en obesitas bij voornamelijk jongeren. Dus dat minder dan 9% van de jeugd nog overgewicht heeft en dat in plaats van bijna 50% overgewicht onder volwassenen nog minder dan 38% overgewicht heeft.
• Minder overmatig en zwaar alcoholgebruik waarbij het doel is dat onder de 18 jaar niks meer gedronken wordt. En dat minder dan 5% van de volwassenen zwaar of overmatig drinkt.

De doelen zijn gesteld voor over 20 jaar maar dat neemt niet weg dat er zo snel mogelijk mee aan de slag gegaan moet worden. Deze doelen beginnen bij iedereen persoonlijk. Het is niet de bedoeling dat er gewacht wordt tot de overheid met campagnes komt, dus probeer voor jezelf al na te gaan wat je hier aan kan bijdragen. De een heeft hier natuurlijk meer invloed op dan de ander, maar laten we zo snel mogelijk naar deze doelen toe werken en morgen al beginnen met kleine stapjes te zetten in de goede richting. Deze ambitieuze doelen moeten dus gerealiseerd gaan worden door verschillende aanpakken die al zijn gestart  of gaan plaatsvinden gedurende de komende jaren. Per onderwerp worden er andere gerichte aanpakken gerealiseerd. Deze zijn simpelweg te veel om allemaal te benoemen maar zijn allemaal terug te lezen via deze link naar het landelijk preventie akkoord.    

Wat is dan goede preventie?

Een goede preventie interventie begint met het vergaren van data. Maak inzichtelijk wat nou daadwerkelijk de stand van zaken is. Begin niet voordat dit gedaan is. Als je inzichten hebt verkregen over het onderwerp dan is het belangrijk dat je gaat kijken naar wat de oorzaak is. Dus hoe komt het bijvoorbeeld dat kinderen later overgewicht krijgen? Dat kan bijvoorbeeld komen doordat de kinderen geen goede bewegers zijn en later dus te weinig gaan bewegen. Richt je preventiebeleid dus zo in dat de kinderen beter en meer gaan bewegen.

Daarnaast is het belangrijk dat je iedereen meekrijgt in de gezamenlijke visie. Probeer dus commitment vanuit de top te krijgen. Dit is voornamelijk belangrijk omdat hier vaak het geld vandaan komt. Om een goed preventiebeleid uit te kunnen voeren komt er namelijk vaak geld bij kijken. Gelukkig komt er steeds meer geld vrij om de doelen binnen het preventie akkoord te behalen. Verder is het van zeer groot belang dat iedereen vanuit alle bestuurslagen op de hoogte is van de kracht van het preventiebeleid zodat er een gezamenlijk doel ontstaat. Denk binnen het preventiebeleid vanuit de mens en de praktische stappen die er genomen moeten worden om daadwerkelijk aan de slag te kunnen gaan. Bij een goed preventiebeleid snijdt het mes aan meerdere kanten en dus heeft het voor alle bestuurslagen voordelen. Daarom is het belangrijk om die gezamenlijke visie te hebben maar ook rekening te houden met de voor- en nadelen die er op elk niveau ontstaan.

Binnen Health Development Institute zijn we al jaren bezig om gemeenten te helpen met het vormen van een preventief beleid op gebied van gezondheid. Voornamelijk het thema overgewicht is een thema wat ons niet vreemd is. Preventief motorische vaardigheden verbeteren heeft gevolgen voor de gezondheid van het kind en de leefstijl die het later gaat nastreven. Zo wijst de wetenschap uit dat motorisch vaardige kinderen een actievere leefstijl, een beter zelfbeeld en een betere fitheid hebben. Daarnaast hebben motorisch vaardige kinderen ook minder overgewicht en vertonen ze minder zitgedrag.

Er worden in de wetenschap ook al lichte verbanden gelegd tussen goede motorische vaardigheden en een betere cognitie, meer zelfvertrouwen en minder angsten bij de kinderen. Dit gun je toch ieder kind?  

Breda Actief en de provincie Zeeland zijn al aan de slag gegaan met een gerichte aanpak. Klik hier voor een filmpje over de aanpak in Breda en hier voor de aanpak in Zeeland Kortom een kleine ingreep met grootse effecten in het kader van preventiebeleid.

Is na het lezen van dit artikel uw interesse gewekt? Neem dan contact op en dan kijken we samen naar een passend preventiebeleid in uw regio.